28.9.08

Synecdoche, New York


Τίτλος: Synecdoche, New York
Έτος: 2008
Σκηνοθέτης: Charlie Kaufman
Info: Imdb, WikiPedia, trailer

Κάθε ταινία που γράφει ο Kaufman γίνεται όλο και πιο ώριμος. Εν αρχή ήταν το Being John Malkovich, το οποίο ήταν περισσότερο παιχνίδι και τίποτα παραπάνω. Ακολούθησε το Human Nature, που προσπάθησε να πει κάποια πράγματα για την ανθρώπινη φύση αλλά ο προβληματισμός του ήταν επιπέδου έκθεσης γυμνασίου. Ύστερα το Adaptation, το οποίο ήταν η πρώτη του ταινία που απόλαυσα, χωρίς όμως να έχει κι αυτή κάτι τρομερό να πει για το θέμα, αλλά ίσως επειδή εγκλωβίστηκε στο παιχνίδι της αυτοαναφοράς (κυρίαρχο σε όλες του τις ταινίες). Το Eternal Sunshine of the Spotless Mind είναι η πρώτη του πραγματικά ώριμη ταινία (ναι είναι love story), και φέτος έχουμε το Synecdoche, New York (που είναι και η πρώτη σκηνοθετική του απόπειρα).


Η ιστορία περιστρέφεται γύρω από ένα θεατρικό συγγραφέα. Απ' την αρχή ταινίας φαίνεται η "αστάθεια" του (όταν αρχίζει να επισκέπτεται γιατρούς) δείχνοντας πόσο πολύ τον απασχολεί το θέμα του θανάτου. Άλλωστε σκηνοθετεί την παράσταση "Ο θάνατος του εμποράκου", του Άρθουρ Μίλερ, γεγονός που θα δημιουργήσει και τα πρώτα ψήγματα περιφρόνησης της γυναίκας του προς το πρόσωπό του, επειδή προτιμά να διασκευάζει έργα άλλων και δεν εμπιστεύεται τον εαυτό του.

Αυτό θα είναι η αφορμή για να αρχίσει τη συγγραφή του δικού του έργου, όπου ουσιαστικά προσπαθεί να φτιάξει ένα αντίγραφο της Νέας Υόρκης μέσα σε μια τεράστια αποθήκη. Ένα έργο τόσο μεγαλειώδες και ρεαλιστικό που να καταφέρει να χωρέσει και τον ίδιο του τον εαυτό.



Η ταινία είναι διάχυτη από συμβολισμούς (και αυτοαναφορές για να μην ξεχνιόμαστε), ειδικά απ' το σημείο που αρχίζει να μας δείχνει τις πρόβες του νέου έργου.

Τα χρόνια περνάνε μέσα σε μια αέναη προσπάθεια να ερμηνεύσει τη στάση των άλλων απέναντι του, μια προσπάθεια τόσο έντονη που τελικά τον κάνει ανίκανο να απολαύσει το οτιδήποτε μένοντας πάντα σε μια στάση αναμονής. Αγνοεί ακόμα και τα πιο δυνατά του αισθήματα, τη φωτιά μέσα του που καίει ακόμα και τους γύρω του. Προσπαθεί να ερμηνεύσει ακόμα και τον ίδιο του τον εαυτό. Τον αν το πετυχαίνει ή όχι, κάτι που ελπίζει να το δει μέσα απ' τον ηθοποιό που τον υποδύεται στο θεατρικό έργο, δεν έχει και πολύ σημασία γιατί τα χρόνια περνάνε αδυσώπητα και ο θάνατος, που τόσο πολύ φοβάται, δεν κάνει εξαιρέσεις.


Η ταινία μας υπενθυμίζει με τον πιο κωμικοτραγικό τρόπο πως πολλές φορές αφήνουμε τη ζωή να κυλάει χωρίς να απολαμβάνουμε το παρόν. Προσπαθούμε να προβλέψουμε και να κατανοήσουμε πλήρως τη συμπεριφορά των ανθρώπων γύρω μας. Προσαρμόζουμε ακόμα και τη συμπεριφορά μας ανάλογα με τις εικασίες μας και όχι με βάση αυτό που πραγματικά νιώθουμε κυρίως λόγω του φόβου που μας διακατέχει πως ίσως αργότερα οι εικασίες βγουν αληθινές και τσαλακωθούμε. Λησμονούμε πως όλα αυτά είναι μέσα στο παιχνίδι της ζωής και είναι τόσο αναπόφευκτα όσο κι ο θάνατος.

2 comments:

modal_echoes said...

Το synecdoche δε το έχω δει ακόμη, θα περιμένω να βγει στις αίθουσες..

O Kaufman είναι ο πρώτος σεναριογράφος για τον οποίο έψαξα να βρώ πληροφορίες στο net. Ειλικρινά βλέπεις ταινία του και λες "μα καλά, ποιος το έγραψε αυτό;".

Tα "Being John Malcovich" και "Adaptation" είναι σκηνοθετημένα από τον Spike Jonze (έναν τύπο που γυρίζει videoclips και ταινίες για skate-άδες...). Και τα 2 είναι εξίσου αξιόλογα (αν και προτιμώ το 1ο).

Τα "Human Nature" και "Eternal Sunshine.." είναι σκηνοθετημένα από τον Gondry (άλλος ένας videoclip artist, πιο διάσημος μεν, πιο pop δε). Το πρώτο είναι μέτριο, μιας και η συνταγή δεν πέτυχε: κωμωδία φαντασίας και δράμα για την ανθρώπινη φύση. Δύσκολα τα πράματα. Και αν η κωμωδία δεν είναι και τόσο κωμωδία, ακόμη πιο δύσκολα. Τουλάχιστον στο "Being ..." έδεσε το δράμα με μια περιπέτεια φαντασίας. Ίσως να ήταν ευκολότερο. Το "Human Nature" είναι απλά ένα ευχάριστο Κυριακή-Mega-μεσημέρι.
Το "Eternal Sunshine.." όμως, είναι ε-ξαι-ρε-τι-κό! Πολύ καλύτερο και από το μεταγενέστερο "Science of Sleep" του ίδιου σκηνοθέτη, όπου καταλαβαίνεις την απουσία του Kaufman..

Anyway, στο "Synecdoche" ο Kaufman μετά άπο 4 επιτυχημένα σενάρια, επιστρέφει στο hollywood με μια ταινία γυρισμένη όπως την είχε οραματιστεί. Για να δούμε τι θα δούμε...

Anonymous said...

Πολύ καλός ο Philip Seymour Hoffman ακροβατεί πάνω σ' ένα καλοδουλεμένο σενάριο και μας δείχνει πολύ απλά γιατί θεωρείται ένας από τους κορυφαίους ηθοποιούς της γενιάς του...